Zanim zostanie udzielona odpowiedź na pytanie jak uzyskać rozwód kościelny, trzeba podkreślić, że takie pojęcie jest nieprawidłowe. Pomimo, że większość osób używa terminologii  rozwód kościelny, to właściwie chodzi o stwierdzenie nieważności małżeństwa, a więc wykazanie, że małżeństwo pomiędzy dwojgiem ludzi nie zaistniało. Dla łatwości komunikacji z Klientami używam zamiennie terminologii rozwód kościelny, ale podkreślić należy, że pojęcie to jest nieprawidłowe.

Pierwsze kroki w uzyskaniu rozwodu kościelnego.

Przede wszystkim osoba, która chce dochodzić sprawy o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego w pierwszej kolejności powinna ustalić, czy stan faktyczny kwalifikuje się do rozpoczęcia postępowania o tzw. rozwód kościelny. Aby ustalić czy w ogóle jest jakaś szansa na rozpoczęcie całej procedury najlepiej udać się do wykwalifikowanego adwokata, który zajmuje się prowadzeniem spraw o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Adwokat kościelny podczas porady prawnej powinien ustalić czy fakty, które przedstawił Klient nadają się do rozpoczęcia postępowania. W naszej Kancelarii porada prawna w sprawie o ustalenie nieważności małżeństwa trwa około 1,5 godziny i jest to niezbędny czas na prawidłowe zakwalifikowanie sprawy.

Co dalej gdy podstawa do dochodzenia stwierdzenia nieważności ślubu jest ustalona?

Gdy mamy już ustaloną podstawę prawną, która stanowi tytuł do dochodzenia stwierdzenia nieważności małżeństwa należy sporządzić tzw. skargę powodową o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Zaznaczenia wymaga, że „pozew” o rozwód kościelny jest bardzo istotnym etapem w dochodzeniu sprawy przed sądem biskupim, gdyż na jego podstawie ustalony jest przedmiot sporu.

Jaki powinna wyglądać wniosek inicjujący postępowanie o rozwód kościelny?

Po pierwsze pismo skierowane do sądu w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa powinno spełniać warunki formalne. W skardze należy oznaczyć sąd, który będzie właściwy do rozpoznania sprawy, wskazać strony, podać podstawę stanowiącą tytuł nieważności małżeństwa sakramentalnego. Istotnym elementem skargi powodowej o stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego jest podanie uzasadnienie, tj. opisanie faktów i przykładów z życia przedmałżeńskiego jak i z okresu trwania związku, które potwierdzą istnienie tytułu będącego podstawą „rozwodu kościelnego”. Ważne jest, aby przedstawiane fakty były zgodne z prawdą, a ponadto były możliwe do potwierdzenia za pomocą posiadanych dowodów – o czym mowa poniżej. Również sądy kościelne oczekują, że do skargi powodowej dołączone będzie świadectwo ślubu oraz kopia wyroku rozwodowego. Zaznaczenia wymaga, że w zależności od tego do którego sądu kierujemy sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa może okazać się niezbędnym dołączenie jeszcze innych dokumentów.

Jak udowodnić nieważność małżeństwa?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie jak udowodnić, że małżeństwo było nieważnie zawarte. Na pewno jednym ze środków dowodowych są zeznania świadków. Świadkiem może być każda osoba, która posiada wiedzę na temat spraw małżeńskich stron. Najlepiej, aby osoba będąca świadkiem znała strony postępowania o „rozwód kościelny” zarówno z okresu przedślubnego jak i trwania związku. Świadkami mogą być członkowie najbliższej rodziny, przyjaciele, znajomi, bądź ktokolwiek kto ma istotną wiedzę na temat spraw małżeńskich stron. Oprócz dowodu z zeznań świadków, w zależności od tytułu, sprawie może zostać przeprowadzony dowód z opinii biegłego. Taki biegły lub zespół biegłych (psycholog, psychiatra) wypowiada się czy mogła zaistnieć niezdolność do zawarcia małżeństwa przez jedną ze stron, która skutkowałaby nieważnością ślubu kościelnego. Pamiętać należy, że dowód z opinii biegłych w sprawie o stwierdzenie nieważności małżeństwa nie jest przesądzający i zdarza się, że mimo pozytywnej opinii biegłych co do powodów nieważności ślubu sąd orzeka inaczej. Innymi dowodami mogącymi potwierdzać istnienie przesłanek „rozwodu kościelnego” są dowody z dokumentów np. dokumentacja medyczna, protokoły z rozpraw sprawy rozwodowej, bądź protokoły innej sprawy np. karnej. Również na potwierdzenie istnienia tytułu uzasadniającego przesłanki rozwodu kościelnego można dołączyć wydruki z wiadomości sms, maili itp. Generalnie doświadczony adwokat powinien pomóc stronom w ustaleniu z jakimi dowodami można występować celem skutecznego uzyskania stwierdzenia nieważności ślubu kościelnego.